تفاوت اقامت دائم با شهروندی آلمان

برخلاف تصور برخی، اقامت دائم آلمان و شهروندی آلمان، دو مقوله کاملا متفاوت محسوب می‌شوند. اگرچه در‌نهایت هر دو مجوز ذکر شده به شما امکان می‌دهند که در این کشور زندگی کنید اما تفاوت اقامت دائم با شهروندی آلمان ممکن است گاها محدودیت‌هایی را برای شما به ارمغان آورند. بنابراین در این نوشته تلاش می‌کنیم تا به طور کامل این دو وضعیت را برای شما شرح دهیم تا با دانش بیشتری در این مسیر قدم بگذارید.

مهاجرت به آلمان

نقل مکان از خانه و شهر خود به شهر و محله دیگر، همیشه چالش‌برانگیز است. حال تصور کنید مهاجرت به یک کشور دیگر، شما را با چه ماجراجویی‌هایی روبه‌رو خواهد کرد. از این رو بیشتر افراد سعی می‌کنند قبل از هر اقدامی، به خوبی در خصوص جابجایی خود و شرایط حاکم بر محل مورد‌نظر تحقیق کرده و اطلاعات کاملی را بدست آورند. مخصوصا اگر کشوری همچون آلمان را برای مهاجرت در‌نظر گرفته باشند. سفر به آلمان برای همه هیجان‌انگیز است. تمدنی نوین با حضور افراد مختلف و برخوردار از طبیعتی زیبا که به ندرت پیش می‌آید کسی از رفتن به آنجا پشیمان شود.

در‌واقع پاسپورت این کشور جزء معتبرترین پاسپورت‌ها محسوب می‌شود و افرادی که دارای این گذرنامه هستند، به راحتی می‌توانند به 190 کشور جهان سفر کنند. البته باید بدانید که پاسپورت آلمانی در چندین نوع ارائه می‌شود و هر‌یک، از امتیازات و مزایای متفاوتی برخوردار هستند. برای مثال پاسپورت‌های قرمز رنگ به شما اجازه می‌دهند تا بدون کوچک‌ترین مشکلی در کشورهای اتحادیه اروپا رفت‌و‌آمد داشته باشید.

این یعنی محدودیت‌های تحصیلی، محل زندگی و کار، مانعی برای شما محسوب نمی‌شوند و در یک کلام، شهروند آلمانی، شهروند اتحادیه اروپا هم بشمار می‌رود. همچنین با این پاسپورت رفتن به کانادا و امریکا هم بسیار ساده‌تر خواهد بود. اما پاسپورت دیگر هم وجود دارد که آبی رنگ است و به افراد خاصی تعلق می‌گیرد. این گذرنامه به اشخاصی اعطاء می‌شود که پناهجو و یا پناهنده هستند و برای آنها این امکان را ایجاد می‌کند تا بتوانند به صورت قانونی ویزای کشورهای دیگر را دریافت کنند. نوع سوم به رنگ خاکستری است و محدودیت‌های معینی را شامل می‌شود. در‌واقع این پاسپورت به افرادی اختصاص می‌یابد که نمی‌توانند پاسپورت اصلی را اخذ کنند.

 

شرایط اخذ ویزای آلمان

به هر ترتیب تقاضای بالای ورود به کشور آلمان با عناوین مختلف از قبیل: زندگی، کار و غیره، باعث شده تا اخذ ویزای این کشور با فرایند‌های پیچیده‌ای همراه باشد. چنانچه قصد داشته باشید از شهرهای این کشور دیدن کنید و برای تفریح به آنجا سفر کنید، کار برای شما آسان خواهد بود و تنها باید ویزای توریستی دریافت نمایید (مجوزی که به شما اجازه می‌دهد نزدیک به 90 روز در آنجا اقامت داشته باشید). اما در صورتی که مدت زمانی بیشتر از 90 روز مد‌نظر شما باشد، خواه برای تحصیل، کار و یا دیگر موارد، لازم است مجوز اقامت آلمان را بگیرید. این محوز در اقسام گوناگونی ارائه می‌شود اما از آنجا که ما به دنبال تفاوت‌های اقامت دائم و شهروندی آلمان هستیم، تنها به توضیح این دو می‌پردازیم.

اقامت دائم در آلمان

افرادی که می‌خواهند تا مدت‌های طولانی در آلمان زندگی کنند، حتما باید اقامت دائم دریافت کنند. این مجوز که اصطلاحا به آن Settlement Permit و یا به زبان آلمانی Niederlassungserlaubnis گفته می‌شود، به دارنده این امکان را می‌دهد که در کشور کار کند و یا در صورت لزوم از کشور خارج شود. برای اینکه مشمول دریافت این مجوز باشید، ابتدا باید مجوز اقامت موقت را اخذ کرده و چندین سال متوالی در آنجا زندگی کنید. همچنین لازم است که ثابت کنید حداقل 5 سال در این کشور مشغول به کار بوده‌اید و مالیات‌های مشخص شده را پرداخت کرده‌اید. برخی از شرایط اخذ این مجوز عبارتند از: عدم سابقه کیفری، آشنایی با زبان آلمانی آشنایی (سطح B1)، اخذ بیمه درمانی آلمانی، توانایی مالی، برخورداری از سلامت جسمی جهت کار و داشتن پاسپورت معتبر از کشور مبدا.

شهروندی آلمان به چه معنا است؟

زندگی در آلمان به عنوان مقیم دائم، به این معنا نیست که شهروند آلمانی هستید. محدودیت‌های بسیاری وجود دارد که برای این افراد اعمال می‌شود و همین موضوع باعث شده تا حتی کسانی که اقامت دائم دارند، به دنبال اخذ مجوز شهروندی آلمان باشند. برخی از حقوق و آزادی‌هایی وجود دارد که تنها به شهروندان اختصاص می‌یابد و سایرین از آنها محروم هستند. از این دست می‌توانیم به:

حق رای

آزادانه جابجا شدن

راه‌اندازی تشکل‌ها و اجتماع‌ها

دسترسی بدون محدودیت به بازارهای کاری آلمان

کار در سازمان‌های دولتی

و غیره.

اما این تمام ماجرا نیست، در‌واقع به غیر از حقوق ذکر شده، همچون دیگر شهروندان آلمانی تعهدات و وظایفی هم به شما محول می‌شود. به طور مثال خدمت نظامی، احترام به تمامی قوانین و پیروی از آنها و همچنین همجوشی با جامعه از این قبیل بشمار می‌روند. علاوه بر حقوق طبق قانون اساسی آلمان، شما تعهدات و وظایفی نیز خواهید داشت که هر شهروند آلمانی دارد. این شامل ادغام در جامعه، احترام به همه قوانین و اطاعت از آنها و حتی خدمت نظامی احتمالی آلمان است.

 

انواع شهروندی آلمان

کسب مجوز شهروندی آلمان نیازمند ضوابط بخصوصی است و تحت هر شرایطی امکان‌پذیر نمی‌باشد. در‌واقع سه مورد کلی وجود دارد که منجر به اخذ مستقیم شهروندی آلمان می‌شود: حق خاک، حق خون و تابعیت. در صورتی که یکی از والدین ، تبعه آلمان باشند، شما می‌توانید به واسطه حق خون تابعیت آلمانی دریافت کنید. حق خاک هم به مواردی اختصاص می‌یابد که شخصی در خاک آلمان متولد شده باشد. شایان ذکر است که این مجوزها تحت قوانین معینی اعطاء می‌شوند که در مقالات دیگر به تفصیل شرح داده شده است. اما نوع سوم از طریق اخذ تابعیت انجام می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

تابعیت آلمان

به منظور کسب تابعیت آلمان، لازم است متقاضی مدت مشخصی را تحت عنوان اقامت دائم در این کشور زندگی کرده باشد. این بدان معنی است که الزامات و دستورالعمل‌های متعددی وجود دارند که جهت اخذ شهروندی باید مد‌نظر قرار داده شوند.

قبل از هر‌چیز باید با مجوز قانونی به مدت 8 سال در آلمان زندگی کرده باشید.

از نظر مالی هم ضوابطی وجود دارد و بر اساس آن باید بتوانید بدون کسب کمک‌های مالی از دولت، از خود و خانواده نگهداری کنید. برای این کار می‌توانید به صورت‌حساب‌های بانکی و دیگر مدارکی که وضعیت مناسب مالی شما را نشان می‌دهند استناد کنید. همچنین لازم است تا در آزمون شهروندی نمره قبولی بگیرید و هیچ‌گونه سابقه کیفری نداشته باشید. از آنجا که سوابق اقامت و فعالیت‌های شما در سیستم‌های دولتی ثبت شده‌اند، جهت ارائه مدرک دچار مشکل نخواهید شد.

علاوه بر این باید بتوانید مهارت خود در زبان آلمانی را ثابت کنید.(حداقل سطح B1). تسلط به زبان آلمانی موضوعی بسیار حیاتی است و حتی ممکن است مجبور شوید آزمون‌های مشخصی را پشت‌سر بگذارید. البته در‌اختیار داشتن مدارک زیر هم برای اثبات تسلط به زبان، کمک بزرگی خواهد بود.

گواهینامه‌های زبان آلمانی همچون: Zertifikat Deutsch.

گواهینامه‌هایی که از دوره‌های ادغام مانند DTZ (آزمون آلمانی برای مهاجران) کسب کرده‌اید.

مدرکی که نشان می‌دهد دوره متوسطه مدارس آلمانی را تکمیل کرده‌اید.

مدارک پذیرش در دبیرستان‌های آلمانی.

اسنادی که ثابت کنند شما حداقل 4 سال در مدارس آلمانی نمره قبولی گرفته‌اید.

گواهینامه تحصیلات عالی در آلمان.

در صورتی که مدارک ذکر شده را در‌ اختیار ندارید، می‌توانید در آزمون‌های ارائه شده از سوی مراجع شهروندی شرکت کرده و تسلط خود را اثبات کنید.

به غیر از موارد فوق جهت اخذ تابعیت آلمانی، ضروری است تا از تابعیت قبلی خود انصراف دهید.

تفاوت اقامت دائم با شهروندی آلمان

اقامت دائم به افرادی اختصاص می‌یابد که شهروند کشور دیگری هستند و به این کشور مهاجرت کرده‌اند. با این مجوز امکان زندگی و کار دائمی را برای خود در آلمان فراهم می‌کنند. اما شهروند یا (citizenship) اساسا فردی است که در آلمان متولد شده باشد و یا یکی از والدین او آلمانی باشند. در عین حال راه‌های قانونی وجود دارند که یک مقیم دائم بتواند با طی فرایندهای معین، به عنوان شهروند شناخته شود. از اختلافات محسوس این دو سبک مهاجرت، می‌توان به حق رای آنها اشاره کرد. در حقیقت مقیم دائمی نمی‌تواند همانند شهروندان معمولی در انتخابات شرکت کرده و رای دهد. همچنین حق استخدام در مشاغل دولتی را ندارد. گذشته از این چنانچه یک مقیم دائم مرتکب جرم سنگینی شود، بسته به قوانین وضع شده این احتمال وجود دارد که حقوق او سلب شده و به کشور مبدا بازگردانده شود. به عنوان آخرین نکته، شهروندان آلمانی اجاره اعتراض و شرکت در تجمعات را دارند و می‌توانند از خدمات درمانی رایگان بهره‌مند شوند.

مهاجرت به آلمان – خلاصه

این روزها مهاجرت به امری رایج تبدیل شده است و نه‌ فقط در میان ایرانی‌ها، بلکه بین مردم سرزمین‌های مختلف و به دلایل گوناگونی صورت می‌پذیرد. در این میان برخی کشورها به دلیل رفاه و مزایای بیشتری که در اختیار شهروندان و ساکنین آن کشور قرار می‌دهند، از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند و تقاضا مهاجرت به آنجا بیشتر است. از این دست می‌توان به کشور آلمان اشاره داشت که از لحاظ امکانات رفاهی و امنیت، در سطح بسیار بالایی قرار دارد. از طرفی دارای قوانین بسیار پیچیده و گیج‌کننده‌ای است که گاهی مشکل‌ساز شده و روند مهاجرتی شما را به تاخیر و تعویق می‌اندازند. از این قبیل می‌توانیم به مقررات اخذ شهروندی و تفاوت آن با اقامت دائم اشاره کنیم.